Tot mijn grote verrassing trof ik onlangs in het overzichtsboek van David Barnouw, over het verraad van Anne Frank, een voetnoot aan die naar mijn blog verwees. De verrassing was er, omdat ik een jaar geleden mijn bevindingen al met hem had gedeeld, op iemands advies. Ze werden neergemaaid.
De tekst waar de voetnoot bij hoorde was weliswaar negatief, tot op het denigrerende af, maar wat kan ik zeggen, een mens kan niet alles hebben.
Met de achtergrond van het verraad zelf heeft de negativiteit noodzakelijkerwijs weinig te maken, omdat de voor het NSKK werkzame overbuurman en zijn zoon op de avond pal voor de arrestatie op het politiebureau hadden gezeten en iets gezegd konden hebben om hun huid te redden,of om het nationaalsocialistische gedachtengoed eer aan te doen. Ook een verspreking of verontwaardigde uithaal is denkbaar. Dat Jan Gies de volgende dag direct voor de voordeur van de twee ging staan, omdat hij vanaf dat punt nu eenmaal het beste uitzicht had op de Prinsengracht 263 (zoals hij aan Van Helden en diens collega Volwerk in 1963/1964 vertelde), was dan nog een latere ontdekking die ik deed.
Zonder het boek van het coldcase-team was ik nooit de rapporten van de politie op de avond van drie augustus 1944 uit gaan spitten en had ik de overbuurman en diens zoon waarschijnlijk wat minder verdacht gevonden (bij het idee dat mensen kunnen gaan praten om zich onder hun eigen lot uit te schoffelen had ik zelf nog niet zo stilgestaan). Zonder mijn eigen, eerdere onderzoek in de politierapporten was ik om te beginnen al niet op het idee gekomen dat de informatie die het coldcase-team uit deze rapporten had gehaald erg beperkt zou kunnen zijn. Als diverse onderzoekers zich filosoferend buigen over de vraag waarom een bepaald persoon naar huis gestuurd werd meteen nadat ze een overtreding had begaan, denk je al snel: dan zal de info er wel niet zijn. Niet: ze zullen de aanwezige info niet hebben gevonden, terwijl deze voor het oprapen ligt. Toch was dat laatste het geval. Bovenop al het andere dat je over de bevindingen van het coldcase-team kunt zeggen, komt dit er nog wel bij.
Het is mijn hoop dat door het in harmonie bijeen leggen van alle inzichten op een dag inderdaad wordt vastgesteld hoe het verraad van Anne Frank heeft kunnen ontstaan en heeft plaatsgevonden. Omdat hieruit hoe dan ook blijken zal hoe gemakkelijk soms, onder de druk van omstandigheden, het eigen belang van de een boven het belang van de ander geplaatst wordt. Een dergelijke les is er een waarvan het belang ver reikt. Tot over de grenzen van WO II heen.
Naschrift: voor wie denkt, waarom komt dit niet verder dan een blog en staat dit nergens anders te lezen? Dat komt voor een flink deel door mijzelf. Ik heb wel geprobeerd het onder de aandacht te brengen, maar word volstrekt niet serieus genomen. Ik breng het niet goed, het lukt me niet, en dat slaat dan weer terug op mij: ik weet veel van het onderwerp af, maar uit zeer gezonde grond is die kennis niet gegroeid. Ik laat mijn bevindingen staan, op dit blog, omdat ik er volledig zeker van ben dat ik iets belangrijks heb gevonden. Niet alleen als het gaat om het verraad van Anne Frank, maar zeer zeker ook daar waar het onbekende Joodse slachtoffers betreft. Een aantal toevoegingen op het digitale Joodse Monument (personen, sterfdata, doodsoorzaken, familierelaties, gebeurtenissen) heb ik om die reden inmiddels dan ook gedaan.