Dat kan toch niet waar zijn?

De blogberichten volgen elkaar op, aanvulling volgt op aanvulling. En onder mijn berichten ligt nog steeds verbijstering. Verbijstering die steeds opnieuw gevoed wordt. Verbijstering, omdat het hier gaat om een bepaald soort vertrouwen dat je wilt hebben. Als burger. In mensen die zichzelf als experts aanduiden. In een uitgeverij die een boek zo groots uitrolt. Media, die het boek van tevoren, weliswaar niet lang van tevoren en zonder raadpleging van derden, mogen lezen.

Ik plaats deze aanvulling, omdat de mutatie omtrent de NSB-vrouw, waar ik eerder zo naarstig naar had gezocht maar die ik niet had gevonden, mij door onderzoeker Gertjan Broek van de Anne Frank Stichting, naar wie ik enkele vragen en ideeën had gestuurd, inmiddels is toegezonden. Ik doel hier op de NSB-vrouw die naar huis gestuurd werd om redenen waarnaar de coldcase-onderzoekers hadden zitten gissen. Ze had waarschijnlijk geen kwaad in de zin gehad, was de redenatie geweest. Of anders, ja, de oorlog was al bijna klaar, dus wie had er in de zomer van 1944 nog zin om zich met de kant van de bezetter te verbinden?

Ik zag de mutatie en wist: deze heb ik al gezien. Vrouw, aangehouden op 3 augustus, om 22.10 uur. Maar .... ik had bedacht dat deze vrouw niet bedoeld kon zijn. Want: de reden waarom de vrouw werd heengezonden staat gewoon in de mutatie vermeld. "Daar zij kleine kinderen thuis heeft wordt zij na betaling van de boete heengezonden." In dat geval maakte de politie inderdaad een uitzondering op de regel. 

De reden van heenzending stond dus gewoon beschreven. Daar hoefden de onderzoekers helemaal niet naar te gissen. 

Het roept, opnieuw, de vraag op, als het al niet een antwoord op die vraag is, of de onderzoekers de dagrapporten van de Amsterdamse politie wel structureel doorgenomen hebben. 

Dan zouden we te maken hebben met een coldcase-team, onder leiding van een voormalig FBI-man, dat "uitdrukkelijk niet voor een historisch wetenschappelijke benadering [koos], maar een opsporingsbenadering" (ik citeer hier de woorden van de leiders van het team, op hun website, geschreven op 3 februari 2022) en de dagrapporten van de politie niet structureel in het onderzoek meeneemt?

Een aantal jaar geleden had ik geen sjoege van de dagrapporten van de Amsterdamse politie. Had ik de onderzoekers spoorslags geloofd als ze gezegd hadden dat de spertijd om 20 uur begon en misschien ook wel dat de politie na overtreding van de spertijd een vrouw naar huis stuurde omdat er geen gevaar van te duchten viel (hoewel, het was oorlog, het is wel een vreemde redenering). 

Erger. Ik had meer moeite gehad met het verzet tegen de uitkomsten van het onderzoek. Waarom zo fel, had ik wellicht gedacht. Waarschijnlijk had ik het boek niet meteen gekocht, a la, kost geld, is kennelijk niet zo goed en nou ja, de onderzoekers baseren hun conclusies toch wel érgens op? Het zijn toch experts? 

Maar als je het boek goed leest, zie je dat alleen een anoniem briefje, dat al bekend was, de concrete basis vormt onder de uiteindelijke uitkomst van het onderzoek. De rest is aan elkaar gepraat. Van horen zeggen. Waarbij sommige bronnen lijken te zijn gedeleted (de belangrijkste daarvan is de bron die naar de onderduik van Van den Bergh verwijst).

Ik moet eerlijk bekennen: ik heb de uitgeverij er al een brief over gestuurd. Ik heb er nooit antwoord op gehad. Dat had ik ook niet verwacht. A la, komt er ook nog eens een socioloog aankakken met haar visie, we hebben het druk genoeg. 

Dat laatste is vast heel erg waar en het eerste: ik heb veel aan zelfstudie gedaan. De Jodenvervolging in Amsterdam gedurende met name 1940-1943 ken ik daardoor bijna uit mijn hoofd. Sociologen weten uit zichzelf niet veel (sorry, vak-/lotgenoten, maar het is waar, en zelfs dat weten we niet allemaal). 

Officieel weet ik er echter niets van en je mag er toch op vertrouwen dat mensen die voortdurend naar zichzelf verwijzen als zijnde experts en verkondigen dat zij met grootse methoden het beschikbare archiefmateriaal aanpakken dit wel doen.  

Ik denk dat het tijd wordt om de uitgeverij opnieuw aan te schrijven. Of misschien moet ik direct de onderzoekers benaderen.

Dit keer stuur ik een anonieme brief. 

Die wordt tenminste serieus genomen.