Eerder op dit blog verschenen:

woensdag 25 augustus 2021

Belangrijke informatie in de politiearchieven van Amsterdam

Er worden al vrij lang geen aanvullingen meer op dit blog geplaatst. De reden is dat ik de tijd niet meer kon vinden om met archiefonderzoek bezig te zijn. Dit hele onderzoek naar Amsterdam in WO II, en dan met name Joods Amsterdam in WO II, verricht ik op mijn eigen initiatief en in mijn eigen tijd.   

Terugblikkend. Uit de rapporten is allerlei informatie te halen over het dagelijks leven in met name de eerste drie jaren van de oorlog. Wat betreft het leven van Joodse Amsterdammers onthullen de rapporten al helemaal veel. Ze laten zien hoe Joden in de taal van de politie veranderden van 'Duitsers',  'emigranten' of 'Israëliers',  in 'Joden', 'Joodse families', 'joden' en 'jodenfamilies.' De rapportages maken duidelijk hoe de maatregelen van de bezetter de samenleving steeds verder in tweeën splitste. Hoe een groep mensen, naarmate de tijd vorderde, steeds verder buitengesloten werd. En ook hoe moeilijk sommige politieagenten het met hun nieuwe taken hadden. Want hoewel het politiekorps in zijn geheel meeboog met de nieuwe wind en een aantal agenten dit met grote gretigheid deed, waren er ook individuele medewerkers die zichtbaar worstelden met hun positie. Ook is te zien hoe burgers bij vlagen in verzet kwamen en, bijvoorbeeld, in grote getale hun persoonsbewijzen of distributiekaarten als gestolen of verloren opgaven. En vaak bij een paar specifieke agenten van dienst.

Ook over de dood van Joodse Amsterdammers is in de rapporten veel te ontdekken. Sterfdata van Joden kunnen aan de hand van de rapporten worden gepreciseerd. Doodsoorzaken kunnen worden opgehelderd. En, het allerbelangrijkste wat mij betreft: er kunnen, ruim tachtig jaar na het begin van de oorlog, nog altijd onbekende Joodse slachtoffers uit worden gehaald. Een klein aantal namen is inmiddels door mij doorgegeven aan het Namenproject in Westerbork en zij zijn, na controle, inderdaad aan de lijst toegevoegd. Op het digitale Joodse Monument is direct door mij een aantal van bovenstaande gegevens aangevuld.

Ik heb vele dingen gelezen die ik verder verzwijgen zal. Denk aan zelfmoorden, gepleegd op voor ons allen simpelweg niet te bedenken manieren. En ik heb vele dingen gelezen die niet verzwegen mogen worden. Denk aan zelfmoorden, gepleegd om voor ons allen simpelweg te bedenken redenen.

En daar tussendoor lopen dan mensen bij de politie binnen omdat ze dubbeltjes van een kapotte openbare telefoon willen afgeven. Boos zijn over een in stukken gevallen taart, bij een brand beschadigd geraakte kleding. Of van wie de fiets, 'gesloten' of 'ongesloten', voor de zoveelste keer gestolen is. 

De komende tijd zal ik bundelen wat ik inmiddels heb gevonden. Lang niet alle vondsten die ik in de politiearchieven heb gedaan staan op dit blog. Verder heb ik ook het Joods Weekblad, eerder, uitvoerig bekeken (met name de advertenties in het blad) en datzelfde geldt voor een aantal algemene dagbladen en wat nationaalsocialistisch werk. Opnieuw weer met name advertenties (zo wist ik daardoor bijvoorbeeld 'in 1941' al precies waar de fanatieke SS-man woonde waarvoor jaren later in een verzetskrant werd gewaarschuwd). De inmiddels door mij gevonden namen van onbekende slachtoffers zal ik checken en dubbelchecken. Want voordat ik deze doorgeef aan het Namenproject te Westerbork, moeten zij uitgebreid worden nagekeken (het Namenproject controleert ze vervolgens, gebruik makend van eigen bronnen, nog eens). Het Joods Monument is overigens voor mij bij al het checken, of natuurlijk het vinden van iets minder dringende informatie, een bijzonder belangrijk instrument.

Wie contact met mij wil over dit onderzoek is daartoe van harte uitgenodigd. Het zal de lezer wellicht niet ontgaan dat ik beter ben in het verzamelen van het materiaal voor verhalen dan deze daadwerkelijk onder de aandacht brengen (het schrijven zelf lukt gelukkig ook nog wel). Meedenkers zijn zeker welkom. De reacties onder de berichten zijn uitgeschakeld, maar via het mailadres bij mijn profiel ben ik direct te bereiken. Vanzelfsprekend ook voor vragen en opmerkingen die de inhoud van het geschrevene betreffen.


PS Ik ben nu opnieuw een paar dagen bezig geweest met de oorlog. Opnieuw omdat ik vind dat het echt belangrijk is. Maar het lukt me simpelweg niet meer om mijzelf alleen daarmee te motiveren. Daarvoor is de oorlogsdonkerte te diep, of de oorlogsdiepte te donker, dat kan ook. Helaas. Maar. Er staat dus belangrijke informatie in de archieven.

... En nu het weer een paar weken later is, het Namenmonument is geopend, ik Baudet op tv heb horen praten over een holocaust tussen aanhalingstekens (en dus zonder hoofdletter, maar daar hoorde ik niemand over), ben ik toch weer gaan speuren naar namen van onbekende slachtoffers in de archieven van de Amsterdamse politie. Niet alles is hierop, zo is mij dus gebleken, gescreend. Dus die zijn er. Ook doodsoorzaken (lees zelfmoorden of een enkel verkeersongeluk) preciseer ik en sterfdata eventueel ook. Ik heb zo'n 18000 pagina's onder ogen gehad en daarmee ben ik er nog bij lange na niet. 

Maar het is belangrijk. En dat is het.

Wat een geouwehoer. Nou, alla, maar dat was het dus ook wel weer. To be continued. Omdat het moet stoppen.